a

De border: traditioneel of modern?

Engelse tuinen

De eerste borders met kleurrijke vaste planten ontstonden in Engeland. De bekende Engelse tuinarchitecte Gertrude Jekyll ontwierp ze eind 1800. Nog altijd is er een geheel gerestaureerde tuin van haar te zien bij Manor House in Upton Grey in Hampshire. Inclusief borders met de originele, door haar samengestelde beplanting.

Afwisselen van groepen vaste planten

Wereldberoemde witte tuin

Jekyll was de eerste die bekend werd met het afwisselen van groepen vaste planten. Pioenroos, ridderspoor, papaver, ruit en monnikskap zijn zomaar wat namen van planten die ze graag gebruikte. Traditioneel ontwierp zij borders die van laag naar hoog werden opgebouwd. In de inmiddels wereldberoemde tuinen van Sissinghurst ontwierp de schrijfster Vita Sackville West rond de jaren ’30 van de vorige eeuw  ook borders met voornamelijk vaste planten. Zij bedacht iets wat voor die tijd nog helemaal nieuw was namelijk het rangschikken van planten op kleur. Sissinghurst is met name bekend om de witte tuin, omkaderd door een hoge haag want ook met het ontwerpen in zg. tuinkamers had Sissinghurst de primeur, hoewel daar nog wel eens over wordt gediscussieerd.

Tuinkamers

Tuinkamers verschenen in de beginjaren van de vorige eeuw ook in Great Dixter. Of Sissinghurst eerder was dan Great Dixter…. het blijft gissen. Was de border bij Gertrude Jekyll nog van laag naar hoog opgebouwd  in pasteltinten en introduceerde Vita Sackville West  groepsbeplanting op kleur, in Great Dixter gebeurde alles anders. De eigenzinnige Christopher Lloyd gooide alle theorieën over de opbouw van een border overhoop. Alles mocht volgens hem door elkaar, zowel wat betreft hoogte als kleur. Great Dixter behoort daardoor nog altijd tot een van de toptuinen van Engeland en nog altijd heeft de tuin de uitstraling zoals de inmiddels overleden Christopher Lloyd voor ogen had.

Natuurlijke borders

Piet Oudolf natuurlijke borders

Nu, weer vele jaren later, is het begrip border lastig in een paar zinnen te definiëren. Piet Oudolf heeft inmiddels de natuurlijke borders met planten in grote groepen geïntroduceerd. Tussen en in die grote groepen groeien individuele planten die her en der verspreid staan, soms zelfs mogen uitzaaien. De term prairieborder wordt hier vaak aangekoppeld omdat de borders een zeer natuurlijke uitstraling hebben.   Regels voor een border zijn er eigenlijk niet meer. Nou ja, er zijn er eigenlijk nog maar twee: kies planten die het op die plek naar de zin hebben en selecteer daarna naar persoonlijke smaak.