De soort groente/kruid, het moment van zaaien, de weersomstandigheden en natuurlijke de verzorging; het zijn allemaal factoren die niet alleen invloed hebben op de oogsttijd, maar ook op het rendement. Om te weten wanneer je het beste je tomaatjes, prei, sla enzovoorts kunt knippen, plukken of trekken, ga je natuurlijk meestal af op je eigen beoordelingsvermogen. Een tomaat die mooi rood en stevig is, kan geplukt worden. Maar soms is het wat lastiger te bepalen en in dat geval kun je gebruik maken van een zaai- en oogstkalender.
Groenten en kruiden bewaren
Het is en blijft het lekkerst om groenten en kruiden uit de tuin te halen en direct te gebruiken. Maar dat is uiteraard niet altijd mogelijk. Gelukkig zijn er veel manieren waarop we onze oogst kunnen bewaren en op een later tijdstip gebruiken. Verse kruiden kun je bijvoorbeeld drogen en groenten kun je inmaken of invriezen.
Drogen
Om kruiden te drogen ga je als volgt te werk:
- Was de kruiden goed en laat ze uitlekken
- Bij bladvormige kruiden pluk je de blaadjes van de steeltjes en spreid ze uit op een schone theedoek. Laat het drogen op een niet te warme plek (onder de 30 °C), niet in de zon. Afhankelijk van de luchtvochtigheid duurt dit 1 à 2 dagen. Andere kruiden, zoals peterselie, dille etc. hang je het beste in kleine bosjes (niet meer dan een paar takjes) samengebonden, ondersteboven op.
- Bewaar de gedroogde kruiden op een donker plek in een luchtdichte pot.
Invriezen
Verse kruiden kun je ook invriezen door ze te wassen, fijn te snijden en over een vorm voor ijsblokjes te verdelen. Vul elk afzonderlijk bakje aan met water en vries het in.
Voor groenten is invriezen ook een goede methode waarbij smaak en voedingsstoffen het beste behouden blijven. Tomaat kun je bijvoorbeeld ontvellen en in zijn geheel invriezen. Je kunt ook hele tomaten fijnmalen en als tomatenpuree invriezen in een zakje of bakje. Doperwten (geritst) kunnen zo in een zakje in de vriezer worden gestopt. Boontjes, broccoli en bloemkool kunnen beter even geblancheerd worden. Wortel kan je ook prima invriezen; winterpeen snijd je in blokjes of plakjes en kan zo in de vriezer worden weggelegd. Bospeentjes blancheer je beter even.
Bewaren op een koele plek, zoals de schuur of kelder
Aardappels en uien, maar ook bijvoorbeeld appels kun je wekenlang goed houden als je ze op een koele, donkere plek bewaart. Een kelder of schuur is voor dat doel vaak ideaal.
Sommige groente- en fruitsoorten lenen er zich beter voor om te bewaren dan andere. Aardbeien bijvoorbeeld, blijven niet mooi als je ze invriest. Maar je kunt ze wel goed invriezen als je ze fijnmaalt (voor een smoothie) of in kleine stukjes met wat suiker erdoor (voor cakevulling). Daarnaast kun je er natuurlijk ook altijd nog jam van maken. Maar voor een boterham met verse ‘zomerkoninkjes’ ben en blijf je toch echt afhankelijk van het seizoen.
Al doende leert men
Elke groente- en fruitsoort heeft dus zijn eigen (on)mogelijkheden. Het zou teveel zijn om elke soort hier te behandelen. Wat het beste werkt voor jou is een kwestie van ervaring opdoen en per soort kun je altijd ook even op internet opzoeken hoe je deze het beste kunt bewaren.
Door slim te zaaien en te oogsten, goed te zorgen voor je tuin én door de oogst op de juiste manier te bewaren, heb je het meeste plezier van je eetbare tuin/moestuin en profiteer je er het hele jaar door van!