Er zijn planten die vroeg in de winter bloeien, er zijn er die hartje winter bloeien en een groep bewaart de bloei tot aan het einde van de winter. Alles is overigens altijd afhankelijk van de weersomstandigheden. Kou, met name vorst, kan een spelbreker zijn, hoewel vorst alleen maar zorgt voor uitstel, niet voor afstel. Bloei verschijnt er altijd.
Na het vallen van het blad
Einde herfst, als al het blad zo’n beetje is gevallen, bloeien de eerste winterbloeiers. Prunus subhirtella ‘Autumnalis’,(afb. links) is een boom met lichtroze bloemen die vaak ook aan het einde van de winter nog een keer bloeit. Het woord autumn, ofwel herfst, zit niet voor niets in de cultivarnaam. Mahonia in heldergeel kent verschillende cultivars die bloeien vanaf november. ‘Winter Sun’ is een goede vroege bloeier. En Rhododendron ‘Christmas Cheer’, de naam zegt het al, bloeit met een beetje mazzel al rond de kerstdagen.
Van links naar rechts; Rhododendron ‘Christmas Cheer’ en de Mahonia x media ‘Winter Sun’
Rond de kortste dag
December, maar vooral januari kent kleurrijke gewassen waarvan de bloei toeneemt naarmate de dagen weer langzaam langer worden. Parrotia bloeit nog bescheiden, maar familielid Hamamelis kent geen grenzen. Deze toverhazelaar levert winters vuurwerk in gele, oranje en (bruin)rode tinten. Weken lang.
Van links naar rechts; Hamamelis intermedia ‘Sunburst’, Hamamelis intermedia ‘Diane’ en de Parrotia persica.
Minder opvallend is de winterbloei bij bijvoorbeeld de hazelnoot. De hangende katjes verschijnen midden in de winter en sieren de boom wekenlang.
De plant is pas uitgebloeid wanneer de eerste bladeren verschijnen. Links de rode katjes bij Corylus maxima ‘Purpurea’.
Geelbruine katjes bij Corylus avellana ‘Pendula’
Bij de bollen en vaste planten zijn er enkele noemenswaardige vroege bloeiers. Is de winter zacht dan bloeien ze al begin januari. Het winterklokje is uiteraard bekend, maar ook de winterakoniet is het vermelden waard. Die kan grote gele tapijten vormen. Helleborus, de kerstroos, is een vaste plant die verschillende verschijningsvormen kent en bloemen in groen-, wit- en rozerode-tinten heeft. De bloemisten verkopen ze vaak al bloeiend voor kerstmis, in de tuin begint de bloei op zijn vroegst in januari. Eranthis hyemalis en Galanthus nivalis (voorgrond) zijn de vroegstbloeiende bloembollen
Helleborus orientalis begint in een zachte winter al vroeg te bloeien. Er is een enorme variatie in het kleurenschema groen-wit-roze. Ook zijn er fraaie gevuldbloemige culitvars
Nog vóór het eerste lenteblad
Nog vóór het eerste lenteblad verschijnt, is er nog een laatste groep heesters die met bloeien begint. De keuze is wederom divers. Allemaal planten die bloeien nog voordat de Forsythia zijn Paasgele bloemen opent.
Van links naar rechts; De hangende katjes Stachyurus praecox, Heldergele bloemen bij Cornus mas en de Babyroze bloemen bij de Abeliophyllum distichum.
Op rozen lijkende bloemen bij Camellia ‘Tomorrow’ en Kleur én geur bij Chimonanthus praecox