Bedenk eerst wat je doel is met de aanleg van een vogelbosje: wil je de dieren voedsel bieden? Of juist een nestplekje en bescherming? Met bes- en doorndragende inheemse struiken zit je altijd goed.

Hoe leg je een vogelbosje aan?

• Snoei het oude materiaal in het vogelbosje.
• Wil je nieuwe heesters toevoegen aan het vogelbosje? Kies voor inheemse soorten. Deze zijn goed voor de biodiversiteit: insecten, vogels en vlinders zijn er blij mee.
• De Gelderse Roos is een inheemse heester die perfect past in een vogelbosje.
• Kardinaalsmuts is ook inheems, net als de Vuilboom, die met zijn witte bloei en rode bessen in trek is bij vogels.
• Ook de Hondsroos is een aanwinst in het vogelbosje! Deze plant is vooral geschikt aan de randen van vogelbosjes.
• Wil je nieuwe planten in het vogelbosje zetten, maak dan een ruim plantgat: de ondergrond moet goed losgewoeld worden.
• Maak de grond goed vochtig voordat je de plant in het plantgat plaatst en geef daarna ook nog goed water, zeker de eerste maand.

Mmm… lekkere besjes!

Gelukkig zijn er veel hagen en struiken die bessen krijgen.

• Denk bijvoorbeeld aan de Liguster. Ideaal omdat deze haag een compacte structuur heeft. Dat betekent dus dat deze een fijne schuilplaats voor vogels vormt. Ze zijn ook dol op de insecten die in het voorjaar door de bloesem worden aangetrokken. Zelf eten ze ook de donkere besjes van de Liguster.
• Hetzelfde geldt eigenlijk voor de Meidoorn: de besjes zijn een smakelijke snack!
• Ook de bessen van de Vlier vormen een voedselbron voor vogels, net als de bessen van het Krentenboompje: één van de favorieten van vogels.

Een Ligusterhaag is heel vogel-vriendelijk

Puntige bescherming

Vogels zien struiken en bomen met doornen als een veilige haven die ze beschermt tegen katten en kraaien.

• Denk aan de Vuurdoorn: de vogels peuzelen de heerlijke bessen op terwijl ze beschut tussen de doorns zitten.
• Ook Duindoorn en Hulst bieden een fijne (stekelige) schuilplaats.

De doornen van de Hulst vormen een veilige schuilplek

Buffet van vruchten

Vruchtdragende bomen en struiken trekken veel wormen, kevers en andere hapjes voor vogels aan. Natuurlijk snoepen ze ook zelf van het fruit.

• In een vogelbosje mogen Framboos, zwarte Bes, Bosbraam, Pruimenbomen, Kersenbomen en wilde Appel niet ontbreken.

Grondbegroeiing van Braam betekent voor veel vogels: snoepen van de vruchten

Zo natuurlijk mogelijk

Probeer de wilde natuur zoveel mogelijk na te bootsen.

• Een boomstam of houtstapel tussen de lage begroeiing is perfect als scharrelplekje! De vogels helpen zelf mee om het bosje in stand te houden. Ze zorgen er namelijk voor dat veel bomen zich uitzaaien.

Varieer in hoogte van de begroeiing: plant van laag tot hoog aan.

Snoei met beleid

Snoeien mag, maar ga niet te rigoureus te werk in het vogelbosje!

• Laat dood hout en hopen bladeren vooral liggen. Het is voor de vogels perfect materiaal om een nestje mee te bouwen. Het dode hout is ook een fijn schuilplekje én vogels kunnen er een kostje bij elkaar scharrelen.
• Voordat je gaat snoeien, is het zaak om te checken of er een nestje in de haag of boom zit die je wil snoeien.
• Snoei het liefst buiten het broedseizoen. De broedperiode van veel vogels loopt van 15 maart tot 15 juli.

Stapel afgevallen takken en snoeiafval op: het wordt een vogelparadijs!

Extra schuilplaatsen in het vogelbos

• Plaats nestkastjes op diverse hoogten in het bosje.
• Maak een takkenril. Vogels zullen er dankbaar gebruik van maken om er tussen te broeden of schuilen. Zet takken in een rijtje in de grond en vlecht er dood hout tussendoor.

Water

Vogels en andere dieren zullen blij zijn met water in het vogelbos. Zo kunnen ze drinken en badderen.

• Leg een stroompje in het vogelbos aan.
• Een ondiepe waterschaal is geen moeite en werkt ook heel effectief! Zet de schaal minimaal twee meter van de begroeiing af, want tijdens het drinken zijn de vogels extra kwetsbaar voor roofdieren. Om die reden kun je de schaal ook op een meter hoogte plaatsen: de vogels kunnen zo mooi overzicht houden over hun omgeving.

Wist je dat…?

…er meerdere inheemse soorten zijn die prima toegepast kunnen worden? Kijk wel naar de groei-eigenschappen. Vogels zijn dol op doorn- en vruchtdragende planten en heesters. Al deze verschillende soorten kun je vinden in onze PlantEncyclopedia!

Grondbegroeiing van Braam betekent voor veel vogels: snoepen van de vruchten

Tip

Meer weten over het vogelbos? In deze video gaan we er nog veel uitgebreider op in.